Tarihe Karizmatik Bir Bakış: Güneş Gözlüğünün Tarihi
Her ne kadar pek çoğumuz güneş gözlüklerimizi takıp patlayan flaşlardan kaçmaya çalışmasak da güneş gözlüğünün hepimizi biraz daha karizmatik yaptığı bir gerçek. Gerek kışın karlı havalarda gerekse güneşin kendini pırıl pırıl gösterdiği günlerde, moralimiz bozuk olduğunda, gözlerimiz uykusuzluktan şiştiğinde hemen imdadımıza yetişen, ultraviyole ışığa göğüs gererek gözlerimizi koruyan kahramanımızın da bir tarihi var.
Bilinen ilk güneş gözlüğü örneğinin tarih öncesi dönemde bugünün Kanada, Alaska ve Grönland bölgesinde yaşamış İnuit halkı tarafından kar körlüğüne karşı kullanıldığı bilinmektedir. Bu dönemki gözlükler genellikle ahşap veya mors dişinden göz hizasında ince çizgiler şeklinde açıklık olacak şekilde yapılmıştır.
Tarihçiler tarafından doğruluğuna şüphe ile yaklaşılsa da gözünü ateş bürümüş Roma imparatoru Nero’nun gözlerinin güneşli günlerde ışıktan kamaşmasını önlemek için zümrüt taşının arkasından bakarak gladyatör dövüşlerini izlediği söylenmektedir.
12’nci yüzyıla gelindiğinde İnuit yerlilerinin kullandığı modelde ufak değişiklikler yapan Çinliler Ai Tai, yani koyu bulutlar ismini verdikleri gözlüklere cam olarak isli kuvars taşı yerleştirdiler ancak bu gözlükler gözü güneşten korumaktan çok hakimlerin kadar verirken yüz ifadelerinin gizlenmesi için tasarlanmıştı.
Fransız Kralı 14’üncü Louis 1706 güneş tutulmasını isli cam filtresi kullanılmış bir teleskop ile izledi.
18’inci yüzyıla gelindiğinde camları bir tel ile tutan ve yüzde sabit kalması için kulak arkasına uzanan sapları olan, yani bugün gözlük dediğimizde aklımıza gelen güneş gözlükleri icat edildi. James Ayscough lenslerin rengini değiştirmenin bazı görme bozuklukları üzerinde etkisi olabileceğini düşündü. Göz bozukluklarına karşı mavi ve yeşil tonlara boyanmış camlar kullanmayı denedi.
20’nci yüzyılda Frengi hastalığı sebebi ile gözleri ışığa hassaslaşanlar için sarı ve kahverengi tonlarda gözlük hazırlanmaya başladığında gözleri gerçek anlamda gözleri ışıktan koruyan gözlükler hayatımıza girmeye başladı. Ancak bu gözlükler kısa sürede hastaların kullandığı protezler olmaktan çıkıp ünlülerin favorisi olacaktı. 1929’da Sam Foster ilk toplu üretim güneş gözlüğünü satmaya başladı ve kısa zamanda Atlantic City’den çıkıp tüm Amerika’da ve dünyada moda haline geldi. 1920'lerde Atlantic City kumarhaneleri, tahta iskelesi ve kumsalı ile ünlüydü; kısaca güneş gözlüğü satmak için ideal bir yerdi. 1930’larda göz kamaşmasını ve gözde ultraviyole zararını önemli seviyede düşüren polarize camlar piyasaya girdi ve her sene yeni stil değişiklikleri ile güneş gözlükleri tarihin bu sayfasında da bize eşlik etmekte.
