Utku İnce

Yeraltından Notlar

 Yaşadığı çağa ayak uyduramayanların, varoluşçu bir felsefe ile varlığını sorgulayanların, bireysel çıkarların toplumsal menfaatlere neden olacağı yalanına inanmayanların, toplumla iç içe yaşamakta zorlananların, kendi iç dünyasında ve zihninde var ettiği hayaller ile yaşayanların, gerçek dünyadan kendini soyutlayanların, bu soyutlamanın getirdiği derin iç çatışmaları yaşayanların, toplumsal kaçış ve kayboluşlarının arasında yine topluma karışabilme isteği duyanların romanıdır yeraltından notlar.

Epiktetos

         Sahici, gerçekçi, etkileyici ve sarsıcı bir cümlenin yüzlerce ciltlik bir külliyattan bile etkili olabileceğinin ispatı olabilecek kadar kuvvetli cümleler kurabilen stoacı bir filozoftur Epiktetos. Bilindiği kadarıyla Epiktetos hiçbir şey yazmadı fakat ondan kalan derin cümleler ve hayata yön verebilecek nitelikteki güçlü fikirler öğrencisi Arrianus tarafından yazıya döküldü. Arrianus bu durumu ‘’ ondan duyduğum her şeyi kendi hayatımda da kullanarak sözcüğü sözcüğüne muhafaza etmek üzere yazıya döktüm ‘’ diye ifade eder.

Geçmişi Unutma, Geleceği Hazırla

  Cebinin derinliklerinden anahtarlarını çıkarmak için elini cebine attığında bir süre anahtarlarını bulmak için uğraştı. Bu uğraş ona kalbinin ve düşüncelerinin derinliklerinden bulup çıkarmak istediği bazı kötü anılarını hatırlatmıştı. Keşke her şey o anahtarı bulup çıkardığı gibi kolay olsaydı. Öyle çok isterdi ki zihninden de bir çırpıda bazı şeyleri öyle çıkarıp atabilmeyi. 

Memento Mori

 ‘’ Fani olduğunu hatırla. ‘’ ‘’ Öleceğini hatırla.’’ ‘’ Bir gün öleceksin, bunu unutma ve şimdiyi yaşa.’’ gibi anlamlara gelen bu deyiş Stoacılar arasında mutlu yaşam için sürekli akılda tutulması gereken bir olgu olarak var olmuştur. Öyle ki; ünlü stoacı filozof Marcus Aurelius bu sözün sürekli aklında olması gerekliliğine inanmış ve sadece bu sözü ara sıra kulağına fısıldaması için birini görevlendirmiştir.

Gölge Etme Başka İhsan İstemem

Kinik felsefe ya da kinizm, bir diğer adıyla sinizm belki de Yunan felsefe tarihinin en sıra dışı düşünce sistemidir. Adını Yunanca’da köpek anlamına gelen kyon kelimesinden alan Kinik okul Sokratesçi okullardan biri olup bu okulun üyeleri mutluluğa ulaşmak için dünyevi hazlardan uzaklaşılması gerektiğine inanırlar. Onlara göre insanlar yaşamlarını her türlü dış etkenden uzak, kendi özgürlüklerini ve iç bağımsızlıklarını koruyarak sürdürmelidir.

Stoacılık "Mutluluğun Anahtarı"

Stoacılar da düşüncelerini oluştururken; doğal düzen, erdem, etik, ahlak, ölüm ve mutluluk gibi kavramların üzerinde durmuşlar ve felsefi düşüncelerinin temellerini oluştururken insanın temel amacının mutluluk olması gerektiğinden ve bu mutluluğa ulaşmak için de doğaya uygun hayatlar yaşanılması zorunluluğundan bahsetmişlerdir.

Nietzsche Ağladığında

İrvin D. Yalom; Yahudi asıllı Amerikalı psikiyatrist, psikoterapist ve yazar. Ve onun kült kitabı Nietzsche Ağladığında da buluşan Nietzsche ve Doktor Breuer.

Güzellik mi Aşkı Doğurur Aşk mı Güzelliği?

Güzelliğin doğurduğu aşk kavramı kişinin yeni bir kimliğe bürünmesine sebebiyet verir. Beslenen yoğun duygular artık ‘’ ben ‘’ kavramından uzaklaşmaya ‘’ benim hoşuma giden nedir ?‘’ sorusu yerine ‘’ onun hoşuna giden nedir ?‘’ sorusuna evrilmeye başlar. 

Arsızlık Üzerine

Ar kavramı kelime itibariyle kısacık bir sözcük olarak gözükse de anlam itibariyle kişinin yaşadığı hayatın temellerini oluşturması gereken koskocaman bir manayı ifade etmektedir. Ar kelimesi; utanma, doyum, namus gibi birçok kelimeyi de içine alan geniş bir tanımdır.

Ahlak Kavramı Üzerine

"Kutsal kitaplarda adı sıkça geçen şeytan, gerçek dünyada size ahlak dersi veren bir cahilden başkası değildir.’’ der ünlü düşünür F. Nietzsche. Ahlak kavramı öyle bir olgudur ki içinde iyilik, kötülük, vicdani duygular gibi insani kavramları da barındırmakla beraber, kişinin hayat görüşü ve yaşam tarzına göre değerlendirilmesi gerekir.

Oblomov Üzerine

"Oblomov" Rus yazar İvan Gonçorov’un sadece bir ayda yazdığı ve "Bu büyük romanın bir ay içinde yazılması belki de imkansız görünür ama unutmayın ki, bu eseri yıllarca kafamda taşıdım ve onu sadece kağıda geçirmek kalmıştı" diyerek tanımladığı, dönemin Rus aristokrasine eleştiriler de barındıran eseridir.